Beleidsplan Licht in de Openbare Ruimte

Lantaarnpalen en duurzaamheid


Lantaarnpalen oftewel lichtmasten

Er zijn diverse soorten lantaarnpalen op de markt. Staal, aluminium, kunststof en zelfs houten masten zijn verkrijgbaar. Hun eigenschappen variëren. Het is lastig te zeggen welk materiaal het duurzaamst is over de totale levensduur. De gemeente Zwartewaterland kiest bij de aanschaf van nieuwe lantaarnpalen op dit moment voor aluminium. Zie meer onderaan bij ′Duurzaam materiaalgebruik′.

Vormgeving lantaarnpalen - beeldkwaliteit

Bij daglicht is de vormgeving medebepalend voor de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving. Om die reden kiest de gemeente in sommige gebieden speciale lantaarnpalen en armaturen. Bekend zijn de lantaarnpalen met antieke uitstraling in het centrumgebied van Hasselt en Zwartsluis. Op bijzondere plekken kan de gemeente zelfs een eigen, passende lantaarnpaal laten ontwerpen. Zwartewaterland kiest in zijn algemeenheid voor ′sober en doelmatig′.

bijzonder ontwerp antieke mast  

Foto 1: bijzondere vormgeving lantaarnpaal specifiek voor een sfeervol maar modern plein ontworpen (andere gemeente)

Foto 2: in dorpskernen wordt juist vaker voor een antiek uitziend armatuur met lantaarnpaal gekozen. 

Levensduur

Een lantaarnpaal oftewel lichtmast gaat vaak 40 jaar mee. Omdat een armatuur 20 jaar meegaat, wordt het armatuur vaak 1 keer gewisseld. Het is mogelijk om op dezelfde mast van conventionele naar LED verlichting over te schakelen.

Wanneer de mast 40 jaar oud is, en er is nog geen reden voor vervanging, dan wordt de kwaliteit gecontroleerd, bijvoorbeeld met een stabiliteitsmeting. Wanneer de leverancier de kwaliteit blijft garanderen, kan de gemeente ervoor kiezen de mast langer te behouden gedurende bijvoorbeeld 5 jaar.

Onderhoud en reparatie

De ruim 4300 lantaarnpalen (in het jaar 2015) in onze gemeente kennen geen grote achterstand qua vervanging en onderhoud. Lees meer in storingen en onderhoud.

Duurzaam materiaalgebruik

De gemeente Zwartewaterland vindt materiaalgebruik een belangrijk aandachtspunt. Bij het beoordelen van de duurzaamheid van armaturen én lantaarnpalen wordt naar de gehele cyclus gekeken van winning, productie, gebruik, verwijderen en hergebruik van materialen. 

Afspraken worden gemaakt met de leveranciers over duurzaamheid. Hierbij worden ook erkende inzamelaars en verwerkers betrokken zodat defecte of afgeschreven lampen milieuvriendelijk worden verwerkt.

Als er nieuwe lantaarnpalen worden geplaatst, dan kiest de gemeente tussen de diverse beschikbare materialen, op basis van kosten, onderhoudsgemak en duurzaamheid in brede zin. Op dit moment zijn vooral aluminium lantaarnpalen in gebruik. De gemeente denkt vooraf na over welke milieuvriendelijke oppervlaktebescherming, schilderwerk en schoonmaak mogelijk is.

Botsvriendelijke masten

Op de markt zijn zogenaamde ‘botsvriendelijke masten’ verkrijgbaar. De constructie beweegt met de auto mee of breekt zelfs helemaal af waardoor de auto minder abrupt tot stilstand komt. Aangezien voorkomen beter werkt dan genezen, kiest de gemeente voor zoveel mogelijk infrastructurele maatregelen om botsingen te voorkomen. Er zijn tot op heden geen botsvriendelijke masten toegepast.